Gysga wideo köp dostlaryň wagtyny öz içine alýandygy sebäpli, adamlaryň ünsüni özüne çekmek we özüne çekmek üçin her dürli tendensiýa tutuş jemgyýeti doldurdy we haýwan itimize girmek gutulgysyz. Olaryň arasynda iň köp özüne çekiji haýwan bazary bolmaly, bu hem uly altyn bazarydyr. Şeýle-de bolsa, köp eýeleriň öý haýwanlaryny ösdürip ýetişdirmek tejribesi we bilimleri ýok. Diňe ünsi we mahabat çykdajylaryny çekmek isleýärler, netijede öýjükli telefonyň ekranyny doldurmagyň köp nädogry usullary bar. Erbet endikleri emele getirmek diňe kynçylyk bolsa, ylymsyz iýmitlenmek sebäpli döreýän keseller öý haýwanlary üçin zyýanlydyr.
Bejergi wagtynda öý eýeleriniň aýdýanlaryny köplenç eşidýärin, näme üçin kiçijik gyzyl kitapda görenimden tapawutlanýar? Näme üçin pişigim muny iýenden soň böwrek ýetmezçiligi bolýar? Näme üçin itimde sirroz bar? Hakyky bilimleri öwrenmek üçin kitap okamak ýa-da lukmana ýüz tutmak has gowudyr. Fridayadyma düşýär, anna güni iýmitlenmek kärhanasy sanaw üçin ýüz tutdy. Bu bildirişde kärhanada diňe iki sany gözleg işgäri bardy. Bu gülkünç bolsa, dostlarymy käbir haýwan iýmit kärhanalarynda it iýmiti we pişik iýmiti üçin hünärmen gözleg işgärleriniň ýokdugyny aýdýaryn. Dürli gaplamalara dürli markalary goýýan OEM kärhanalary we hiç kim öý haýwanlarynyň saglygy barada alada etmeýär.
Iň köp ýaýran iýmitlenmek we wagyz etmek çig etdir. Köp adamlar pişikler we itler ýabany başlangyç gurşawda et iýýärler diýip pikir edýärler, şonuň üçin çig eti we süňkleri iýmek dürli däne we gök önümler bilen gysylan iýmit iýmekden has gowy we ýokumlydyr öýdýärler. Itöne öý haýwanlaryna köp kesel getirendigini bilemok. Esasylary deňagramsyz iýmitlenmek, iýmit siňdirilmezlik, aşgazanyň süňkleriniň böwetlenmegi we gastroenteritiň bakterial ýokaşmagydyr.
Öň duşan bir waka ullakan Labrador itidi. Haýwanlaryň eýesi her gün et we gapyrga iýýärdi. Netijede, kiçijik bir sparerib iti öldüripdi. Süňk gaty kiçidigi sebäpli it iýmek isleýärdi we göni ýuwutdy. Ertesi gün itiň garny agyrdy, iýmedi, gusdy we tabagy ýokdy. Rentgen suratlary üçin hassahana gidiň. Kiçijik gapyrgalar içegäniň burçunda gysylýar. Hospitalerli hassahana olary çykarmak üçin operasiýa talap edýär. Ahyrynda, derňewden soň, olary enema bilen ýaglamaga synanyşýarys. Bu döwürde içegäniň ýarylmagy islendik wagt ölüme sebäp bolup biler. Soň bolsa bäş gün gerek boldy. Haýwan eýesiniň seresaplylygy bilen it ahyrsoňy süňküni çykarmagy başardy.
Bu ýerde itleriň süňk iýenlerinde iýmitlenmeginiň kyndygyny aç-açan aýdasym gelýär. Geçmişde itler üçin et we beýleki iýmit ýokdy, şonuň üçin diňe adamlar çeýnäp bilmeýän süňkleri atylýar. Bu süňkleriň özleri üçin peýdalydygyny aňlatmaýar.
Süňkleriň petiklenmeginden has gorkunç zat, bu çig süňklerdäki we etdäki bakteriýalardyr. Çig süňk we et täze haýwan iýmiti däl. 1920-nji ýylda Angliýada peýda boldy. Şeýle-de bolsa, deňagramly iýmitlenmezlik we arassaçylygy saklamak kynlygy sebäpli saglygy ösdürmek kyn. Bu ýyl Fransiýada gözlegçiler 55 it iýmitiniň nusgasyny aldylar, şolardan çig it iýmitleriniň hemmesinde “Enterokokk” bar we olaryň dörtden biri neşe garşy superbakteriýa. Käbir neşe serişdelerine durnukly bakteriýalar, Angliýada, Germaniýada we Gollandiýada keselhanalarda ýüze çykarylanlar bilen birmeňzeşdir, bu çig it iýmitleriniň itleriň we öý haýwanlarynyň peşew ýollarynyň ýokaşmagyna, deri ýokançlygyna, sepsise, meningitiň döremegine sebäp bolup biljekdigini görkezýär. Oururdumyzda çig etiň hili Europeewropadakydan ýokary däl we itleriň çig etinde bakteriýalar köp. Itlerdäki gastroenterit, esasan, hapa iýmit iýmekden döreýän gündelik kesellerimiziň dörtden bir bölegini düzýär.
Geçen aý ite çig et beren it eýesi bilen tanyşdym. Netijede, itde 5 gün bakterial ýokanç enterit we içgeçme bardy. Ahyrynda hassahana bejergi almaga gelip bilmedim. 3 günlük bejergiden soň kem-kemden sagaldym; Justaňy gutulandan soň, bir hepdeden az wagtyň içinde çig et iýmegi we enterit ýokaşdy. Bu gezek derrew içgeçme bolmazdan derrew bejerilse-de, it ýiti enteritden dowamly enterite öwrüldi. Dowamly enterit doly gutulyp bilmeýär. Soň biraz oňaýsyz iýseňiz, ozal kabul edilen iýmit bolsa-da, derrew içgeçme bolar. Soňra öý haýwanlarynyň eýesi puşman etdi, ýöne keseliň düýp sebäbini aýyrmagyň usuly ýokdy.
Ahyrynda käbir öý haýwanlarynyň eýeleri pişikleriň arassa ýyrtyjydygyna ynanýarlar. Aslynda haýwanlaryň klassifikasiýasynda ýyrtyjy haýwan ýok. Pişikler esasan et iýýärler, ýöne ösümlik iýmeýärler. Pişikleriň iýmit siňdirişine kömek etmek üçin pişigiň otuny iýýändigini hemmämiz bilýäris. Igerolbarslar we ýolbarslar ýabany awda haýwanlaryň wisserasyny iýmekde ileri tutýarlar, eyyrtyjy içegelerde köp sanly jedelsiz ösümlikler bolar, olary iýmit ekmek üçin goşundy hökmünde ýolbarslar we ýolbarslar hem iýerler. Bu, pişikleriň ösümlik iýmeýändigini däl-de, eýsem gaty gizlin iýýändiklerini görkezýär.
Mundan başga-da, ylmy gözleg edaralarynyň jikme-jik gözlegleri, öý haýwanlaryna ideg edende we öý haýwanlary iýmit önümlerini satyn alanyňyzda öý haýwanlarynyň eýelerini tapawutlandyrmaga kömek edýär. Akylyňyz bilen ünsli pikirlenmeli. Saýlawyňyz yza ýa-da döwrebapmy? Köp adamlar başlangyç we yzagalak iýmitleniş endiklerini yzarlaýarlar. Haýwanlaryň eýelerine her gün ýapraklary, miweleri, otlary saýlamak ýa-da çig et iýmek diýmek, biriniň haýwan eýelerine aýtmagynyň paýhaslydygyny ýa-da ýokdugyny bilemok? Galyberse-de, ata-babalarymyz maýmyn adam şeýle iýipdirler. Elbetde, bu olaryň pes IQ-e hem sebäp bolýar.
Iş wagty: 18-2021-nji sentýabr